tarixin dərsi

Tarixin sonu — nə vaxtsa bəşəriyyət tarixinin monotonlaşacağı, yavaşlayacağı və ya sona çatacağı (yəni varlığın hansısa ideal və ya son nöqtəsinə çatacaq) haqqında fəlsəfi fərziyyə. Tarixin sonlanması bir məqsəd ideyası ilə əlaqələndirilir ki, ona çatdıqdan sonra əvvəlki tarixi sövq edən ziddiyyətlər aradan qalxır və yeni, tələsik və birbaşa inkişafın təsvirini adi mənada tarix adlandırmaq çətindir. Tarixin sonu ideyası tarixin dövri təbiəti haqqında qədim anlayışların inkarı kimi yaranmışdır: Xristianlıqda tarixin sonu İsa Məsihin İkinci gəlişi ilə bağlı peyğəmbərliklərin yerinə yetirilməsi ilə əlaqələndirilir; 18-ci əsrin utopik nəzəriyyələrində ideal cəmiyyət intellektual və sosial bərabərsizliyin aradan qaldırılması (Kondorsedə) və bütün insan istəklərinin ödənilməsi (Yumda) ilə xarakterizə olunurdu; Marksizmdə “tarixdən əvvəlki” dövrün sonu, marksistlərin tarixin mühərriki hesab etdikləri sinfi mübarizənin olmayacağı yer üzündə sinifsiz və dövlətsiz kommunist cəmiyyətinin qurulması kimi başa düşülürdü. Marksın fikrincə, “insan cəmiyyətinin tarixdən əvvəlki dövrü burjua ictimai formasiyası ilə başa çatır”. Marks tarix ideyasını başlanğıcı və sonu olan bir proses kimi tarixin 1806-cı ildə sona çatdığını düşünən Hegeldən götürmüşdür. Xristianlar kimi, Marks da “tarixdən əvvəlki”dən sonra başlayacaq bəşər cəmiyyətinin tarixinin təfərrüatlarını verməmişdir; Nasizmdə tarixin sonu, geniş ərazisində, sakit uzunmüddətli mövcudluq üçün bütün lazımi resurslara malik olan ari dövlətinin yaradılmasında göründü (“ Minillik Reyx ”); 20-ci əsrin sonlarında SSRİ-nin dağılması ilə əlaqədar olaraq tarixin sonu ideyası müasir dünyada Qərb liberal sivilizasiyasının yekun qələbəsi tezisi ilə əlaqələndirilməyə başladı. Bu yanaşma F.Fukuyamanın 1989-cu ildə dərc edilmiş məqaləsində və ardınca 1992-ci ildə “ Tarixin Sonu və Sonuncu İnsan ” kitabında ciddi tənqidlərə məruz qalmış məqaləsində ətraflı təsvir edilmişdir.

== Məzmun == == Film haqqında == Film Mövlud Süleymanlının "Bəylik dərsi" povesti əsasında çəkilib.

Doktor Tülpün anatomiya dərsi — Rembrandt van Reyn tərəfindən 1632-ci ildə çəkilmiş 216,5 x 169,5 sm ölçülü rəsm əsəri. Rəsmdə təsvir olunan şəxslərdən ikisinin şəxsiyyəti dəqiq məlumdur. Bunlar həkim Nikolas Tülp və meyit — Aris Kindtdir. Aris Kindt törətdiyi cinayətlərə görə məhkəmə qərarı ilə 31 yanvar 1632-ci ildə asılaraq edam olunmuş və onun meyiti tibbi sınaqlar üçün Amsterdam cərrahlar gildiyasına verilmişdi.

Ömrün səhifələri İntermediyada novelladan novellaya keçid edilir. Hadisələr bir restoranda oğlundan telefon zəngi gözləyən bir adamın (Şəmsi Bədəlbəyli) ətrafında baş verir. Və bu restoranda Fazil (Fazil Salayev), Eldəniz (Eldəniz Zeynalov), Baladadaş (Şamil Süleymanov), Fəxrəddin (Fəxri Həsənov) və s. obrazlar da vardır. Birinci novellanı telefon gözləyən kişiyə Fazilin özü danışır. İkinci novella Baladadaşın özünün yadına düşür. Üçüncünü isə Fəxrəddin danışır. Rəqiblər Novellada küçəyə qoyulmuş iki pivə köşkünün satıcıları arasındakı çəkişmələrdən və rəqiblər arasında bu çəkişmələrin xeyirxah hisslər doğurmasından danışılır. Baladadaşın ilk məhəbbəti Burada ilk məhəbbətin təmiz və ülviliyindən söhbət açılır. Lakin, təəssüf ki, bu məhəbbət təktərəfli olur və Baladadaş (Şamil Süleymanov) filmdəki mahnının sözlərindəki kimi hərəkət edir: "Sənə olan eşqimi sənə də alçaltmaram".

"Tarixin sonu və sonuncu insan" (ing. The End of History and the Last Man ) — amerikalı filosof və politoloq Frensis Fukuyamanın ilk kitabı. 1992-ci ildə Free Press tərəfindən nəşr edilmişdir. Kitabın nəşrindən əvvəl müəllifin “The National Interest” jurnalında “Tarixin sonu?” essesi (1989) dərc olunmuş və həm mətbuatda, həm də elmdə geniş rezonans doğurmuşdur. “Tarixin sonu və sonuncu insan” kitabında Fukuyama esse xəttini davam etdirir və iddia edir ki, Qərb tipli liberal demokratiyanın bütün dünyaya yayılması bəşəriyyətin sosial-mədəni təkamülünün son nöqtəsini və son idarəetmə formasının formalaşmasını göstərir. Fukuyamanın fikrincə, tarixin sonu hadisələr tarixinin sonu demək deyil, bir əsrlik ideoloji qarşıdurmaların, qlobal inqilabların və müharibələrin sonu və onlarla birlikdə incəsənət və fəlsəfənin sonu deməkdir. Fukuyama birbaşa göstərir ki, o, “ tarixin sonu ” konsepsiyasının müəllifi deyil, yalnız əsası Hegel tərəfindən qoyulmuş və sonra Karl Marks və Aleksandr Kojevenin əsərlərində inkişaf etdirilən ideyaları davam etdirir. Sonrakı illərdə daha çox dillərə tərcümə olunan "Tarixin sonu və sonuncu insan" kitabı iyirmi dilə tərcümə edilmiş , həm elmi mətbuatda, həm də publisistikada çoxlu tənqidlərə məruz qalmışdı. Əksər rəyçilər müəllifin ideoloji qərəzliliyinə, liberal demokratiya ideyalarına hədsiz sadiqliyinə, hadisələri qiymətləndirməkdə və faktları seçməkdə seçiciliyə, eləcə də islamçılıq kimi liberal demokratiyanın yayılmasına açıq şəkildə qarşı çıxan bu cür artan hərəkatların əhəmiyyətini lazımi səviyyədə qiymətləndirməməsinə diqqət çəkiblər. Frensis Fukuyama kitabın nəşrindən sonra yaranan mübahisələrdə fəal iştirak etmiş, ardıcıl olaraq öz mövqelərini müdafiə etmiş, lakin sonrakı əsərlərində əvvəllər bəyan etdiyi fikirlərini tədricən yenidən nəzərdən keçirmişdir.

Film Mövlud Süleymanlının "Bəylik dərsi" povesti əsasında çəkilib.

== Məzmun == == Film haqqında == Film Mövlud Süleymanlının "Bəylik dərsi" povesti əsasında çəkilib.

Rolling Stone jurnalının "Tarixin ən yaxşı 500 mahnısı" siyahısı (ing. Rolling Stone's 500 Greatest Songs of All Time ya da qısaca ing. 500 Greatest Songs of All Time) — Rolling Stone jurnalı tərəfindən 2004-cü ildə yayımlanmış sıyahı. Siyahı 172 musiqiçi və tənqidçinin səsverməsi nəticəsində hazırlanmışdır. Meni gozle, Polad BulBul oglu Like a Rolling Stone, Bob Dylan Satisfaction, The Rolling Stones Imagine, John Lennon What's Going On, Marvin Gaye Respect,Aretha Franklin Good Vibrations, The Beach Boys Johnny B. Goode, Chuck Berry Hey Jude, The Beatles Smells Like Teen Spirit, Nirvana What'd I Say, Ray Charles My Generation, The Who A Change Is Gonna Come, Sam Cooke Yesterday, The Beatles Blowin' in the Wind, Bob Dylan London Calling, The Clash I Want to Hold Your Hand, The Beatles Purple Haze, Jimi Hendrix Maybellene, Chuck Berry Hound Dog, Elvis Presley Let It Be, The Beatles Born to Run, Bruce Springsteen Be My Baby, The Ronettes In My Life, The Beatles People Get Ready, [[The Impressions God Only Knows, The Beach Boys A Day in the Life, The Beatles Layla, Derek and the Dominos (Sittin on) the Dock of the Bay, Otis Redding Help!, The Beatles I Walk the Line, Johnny Cash Stairway To Heaven, Led Zeppelin Sympathy for the Devil, The Rolling Stones River Deep - Mountain High, Ike and Tina Turner You've Lost That Lovin' Feelin', The Righteous Brothers Light My Fire, The Doors One, U2 No, Woman No Cry, Bob Marley and the Wailers Gimme Shelter, The Rolling Stones That'll Be the Day, Buddy Holly and the Crickets Dancing in the Street, Martha and the Vandellas The Weight, The Band Waterloo Sunset, The Kinks Tutti-Frutti, Little Richard Georgia on My Mind, Ray Charles Heartbreak Hotel, Elvis Presley Heroes, David Bowie Bridge Over Troubled Water, Simon and Garfunkel All Along the Watchtower, Jimi Hendrix Hotel California, Eagles The Tracks of My Tears, Smokey Robinson and the Miracles The Message, Grandmaster Flash and the Furious Five When Doves Cry, Prince Anarchy in the U.K., The Sex Pistols When a Man Loves a Woman, Percy Sledge Louie Louie, The Kingsmen Long Tall Sally, Little Richard Whiter Shade of Pale, Procol Harum Billie Jean, Michael Jackson The Times They Are A-Changin', Bob Dylan Let's Stay Together, Al Green Whole Lotta Shakin' Goin On, Jerry Lee Lewis Bo Diddley, Bo Diddley For What It's Worth, Buffalo Springfield She Loves You, The Beatles Sunshine of Your Love, Cream Redemption Song, Bob Marley and the Wailers Jailhouse Rock, Elvis Presley Tangled Up in Blue, Bob Dylan Crying, Roy Orbison Walk On By, Dionne Warwick California Girls, The Beach Boys Papa's Got a Brand New Bag, James Brown Summertime Blues, Eddie Cochran Superstition, Stevie Wonder Whole Lotta Love, Led Zeppelin Strawberry Fields Forever,The Beatles Mystery Train, Elvis Presley I Got You (I Feel Good), James Brown Mr. Tambourine Man, The Byrds I Heard It Through the Grapevine, Marvin Gaye Blueberry Hill, Fats Domino You Really Got Me, The Kinks Norwegian Wood (This Bird Has Flown), The Beatles Every Breath You Take, The Police Crazy, Patsy Cline Thunder Road, Bruce Springsteen Ring of Fire, Johnny Cash My Girl, The Temptations California Dreamin', The Mamas and The Papas In the Still of the Nite, The Five Satins Suspicious Minds, Elvis Presley Blitzkrieg Bop, Ramones I Still Haven't Found What I'm Looking For, U2 Good Golly, Miss Molly, Little Richard Blue Suede Shoes, Carl Perkins Great Balls of Fire, Jerry Lee Lewis Roll Over Beethoven, Chuck Berry Love and Happiness, Al Green Fortunate Son, Creedence Clearwater Revival You Can't Always Get What You Want, The Rolling Stones Voodoo Child (Slight Return), Jimi Hendrix Be-Bop-A-Lula, Gene Vincent and His Blue Caps Hot Stuff, Donna Summer Living for the City, Stevie Wonder The Boxer,Simon and Garfunkel Mr. Tambourine Man, Bob Dylan Not Fade Away, Buddy Holly and the Crickets Little Red Corvette, Prince Brown Eyed Girl, Van Morrison I've Been Loving You Too Long (to Stop Now), Otis Redding I'm So Lonesome I Could Cry, Hank Williams That's All Right, Elvis Presley Up on the Roof, The Drifters Da Doo Ron Ron (When He Walked Me Home), The Crystals You Send Me, Sam Cooke Honky Tonk Women, The Rolling Stones Take Me to the River , Al Green Shout (Parts 1 and 2)], The Isley Brothers Go Your Own Way, Fleetwood Mac I Want You Back,The Jackson 5 Stand By Me, Ben E. King House of the Rising Sun, The Animals It's a Man's Man's Man's World, James Brown Jumpin' Jack Flash, The Rolling Stones Will You Love Me Tomorrow, The Shirelles Shake, Rattle & Roll, Big Joe Turner Changes, David Bowie Rock & Roll Music, Chuck Berry Born to Be Wild, Steppenwolf Maggie May, Rod Stewart With or Without You, U2 Who Do You Love, Bo Diddley Won't Get Fooled Again, The Who In the Midnight Hour, Wilson Pickett While My Guitar Gently Weeps, The Beatles Your Song, Elton John Eleanor Rigby, The Beatles Family Affair, Sly and the Family Stone I Saw Her Standing There, The Beatles Kashmir, Led Zeppelin All I Have to Do Is Dream, The Everly Brothers Please, Please, Please, James Brown Purple Rain, Prince I Wanna Be Sedated, The Ramones Everyday People, Sly and the Family Stone Rock Lobster, The B-52's Lust for Life, Iggy Pop Me and Bobby McGee, Janis Joplin Cathy's Clown, The Everly Brothers Eight Miles High, The Byrds Earth Angel, The Penguins Foxey Lady, Jimi Hendrix A Hard Day's Night, The Beatles Rave On, Buddy Holly and the Crickets Proud Mary, Creedence Clearwater Revival The Sounds of Silence, Simon and Garfunkel Paranoid Android, Radiohead (We're Gonna) Rock Around the Clock, Bill Haley and His Comets I'm Waiting for the Man, The Velvet Underground Bring the Noise, Public Enemy I Can't Stop Loving You, Ray Charles Nothing Compares 2 U, Sinead O'Connor Bohemian Rhapsody, Queen Folsom Prison Blues, Johnny Cash Fast Car, Tracy Chapman Lose Yourself , Eminem Let's Get It On, Marvin Gaye Papa Was a Rollin' Stone, The Temptations Losing My Religion, R.E.M. Both Sides Now, Joni Mitchell Dancing Queen, Abba Dream On, Aerosmith God Save the Queen, The Sex Pistols Paint It, Black, The Rolling Stones I Fought the Law, The Bobby Fuller Four Don't Worry Baby, The Beach Boys Free Fallin', Tom Petty September Gurls, Big Star Love Will Tear Us Apart, Joy Division Hey Ya!, Outkast Green Onions, Booker T. and the MG's Save the Last Dance for Me, The Drifters The Thrill Is Gone, B.B. King Please Please Me, The Beatles Desolation Row, Bob Dylan I Never Loved a Man (The Way I Love You), Aretha Franklin Back in Black, AC/DC Who'll Stop the Rain,Creedence Clearwater Revival Stayin' Alive, The Bee Gees Knocking on Heaven's Door, Bob Dylan Free Bird, Lynyrd Skynyrd Wichita Lineman, Glen Campbell There Goes My Baby, The Drifters Peggy Sue, Buddy Holly Maybe, The Chantels Sweet Child O' Mine, Guns N' Roses Don't Be Cruel, Elvis Presley Hey Joe, Jimi Hendrix Flash Light, Parliament Loser, Beck Bizarre Love Triangle, New Order Come Together, The Beatles Positively 4th Street, Bob Dylan Try a Little Tenderness, Otis Redding Lean On Me, Bill Withers Reach Out, I'll Be There, The Four Tops Bye Bye Love, The Everly Brothers Gloria, Them In My Room, The Beach Boys 96 Tears, ? and the Mysterians Caroline, No, The Beach Boys 1999, Prince Your Cheatin' Heart, Hank Williams Rockin' in the Free World, Neil Young Sh-Boom, The Chords Do You Believe in Magic, The Lovin' Spoonful Jolene, Dolly Parton Boom Boom, John Lee Hooker Spoonful, Howlin' Wolf Walk Away Renee, The Left Banke Walk on the Wild Side, Lou Reed Oh, Pretty Woman, Roy Orbison Dance to the Music, Sly and the Family Stone Good Times, Chic Hoochie Coochie Man, Muddy Waters Moondance, Van Morrison Fire and Rain, James Taylor Should I Stay or Should I Go, The Clash Mannish Boy, Muddy Waters Just Like a Woman, Bob Dylan Sexual Healing, Marvin Gaye Only the Lonely, Roy Orbison We Gotta Get Out of This Place, The Animals I'll Feel a Whole Lot Better, The Byrds I Got a Woman, Ray Charles Everyday, Buddy Holly and the Crickets Planet Rock, Afrika Bambaataa and the Soul Sonic Force I Fall to Pieces, Patsy Cline The Wanderer, Dion Son of a Preacher Man, Dusty Springfield Stand!, Sly and the Family Stone Rocket Man, Elton John Love Shack, The B-52's Gimme Some Lovin', The Spencer Davis Group The Night They Drove Old Dixie Down, The Band (Your Love Keeps Lifting Me) Higher and Higher, Jackie Wilson Hot Fun in the Summertime,Sly and the Family Stone Rappers Delight, The Sugarhill Gang Chain of Fools, Aretha Franklin Paranoid, Black Sabbath Mack the Knife, Bobby Darin Money Honey, The Drifters All the Young Dudes, Mott the Hoople Highway to Hell, AC/DC Heart of Glass, Blondie Paranoid Android, Radiohead Wild Thing, The Troggs I Can See for Miles, The Who Hallelujah, Jeff Buckley Oh, What a Night, The Dells Higher Ground, Stevie Wonder Ooo Baby Baby, Smokey Robinson He's a Rebel, The Crystals Sail Away, Randy Newman Tighten Up, Archie Bell and the Drells Walking in the Rain, The Ronettes Personality Crisis, New York Dolls Sunday Bloody Sunday, U2 Roadrunner, The Modern Lovers He Stopped Loving Her Today, George Jones Sloop John B, The Beach Boys Sweet Little Sixteen, Chuck Berry Something, The Beatles Somebody to Love, Jefferson Airplane Born in the U.S.A., Bruce Springsteen I'll Take You There, The Staple Singers Ziggy Stardust, David Bowie Pictures of You, The Cure Chapel of Love, The Dixie Cups Ain't No Sunshine, Bill Withers You Are the Sunshine of My Life, Stevie Wonder Help Me, Joni Mitchell Call Me, Blondie (What's So Funny 'Bout) Peace Love and Understanding?, Elvis Costello and the Attractions Smoke Stack Lightning, Howlin' Wolf Summer Babe, Pavement Walk This Way, Run-DMC Money (That's What I Want), Barrett Strong Can't Buy Me Love, The Beatles Stan, Eminem featuring Dido She's Not There, The Zombies Train in Vain, The Clash Tired of Being Alone, Al Green Black Dog, Led Zeppelin Street Fighting Man, The Rolling Stones Get Up, Stand Up, Bob Marley and the Wailers Heart of Gold, Neil Young One Way or Another, Blondie Sign 'O' the Times, Prince Like a Prayer, Madonna Do Ya Think I'm Sexy?, Rod Stewart Blue Eyes Crying In the Rain, Willie Nelson Ruby Tuesday, The Rolling Stones With a Little Help From My Friends, The Beatles Say It Loud—I'm Black and Proud, James Brown That's Entertainment, The Jam Why Do Fools Fall In Love, Frankie Lymon and the Teenagers Lonely Teardrops, Jackie Wilson What's Love Got To Do With It, Tina Turner Iron Man, Black Sabbath Wake Up Little Susie, The Everly Brothers In Dreams, Roy Orbison I Put a Spell on You, Screamin' Jay Hawkins Comfortably Numb, Pink Floyd Don't Let Me Be Misunderstood, The Animals Wish You Were Here, Pink Floyd Many Rivers to Cross, Jimmy Cliff Alison, Elvis Costello School's Out, Alice Cooper Heartbreaker, Led Zeppelin Cortez the Killer, Neil Young Fight the Power, Public Enemy Dancing Barefoot, Patti Smith Group Baby Love, The Supremes Good Lovin', The Young Rascals Get Up (I Feel Like Being a) Sex Machine, James Brown For Your Precious Love, Jerry Butler and the Impressions The End, The Doors That's the Way of the World, Earth, Wind and Fire We Will Rock You, Queen I Can't Make You Love Me, Bonnie Raitt Subterranean Homesick Blues, Bob Dylan Spirit in the Sky, Norman Greenbaum Wild Horses, The Rolling Stones Sweet Jane, The Velvet Underground Walk This Way, Aerosmith Beat It, Michael Jackson Maybe I'm Amazed, Paul McCartney You Keep Me Hanging On, The Supremes Baba O'Riley, The Who The Harder They Come, Jimmy Cliff Runaround Sue, Dion Jim Dandy, Lavern Baker Piece of My Heart, Big Brother and the Holding Company La Bamba, Ritchie Valens California Love, Dr. Dre and 2Pac Candle in the Wind, Elton John That Lady (Part 1 and 2), The Isley Brothers Spanish Harlem, Ben E. King The Locomotion, Little Eva The Great Pretender, The Platters All Shook Up, Elvis Presley Tears in Heaven, Eric Clapton Watching the Detectives, Elvis Costello Bad Moon Rising, Creedence Clearwater Revival Sweet Dreams (Are Made of This), Eurythmics Little Wing, Jimi Hendrix Nowhere to Run, Martha and the Vandellas Got My Mojo Working, Muddy Waters Killing Me Softly With His Song, Roberta Flack Complete Control, The Clash All You Need Is Love, The Beatles The Letter, The Box Tops Highway 61 Revisited, Bob Dylan Unchained Melody, The Righteous Brothers How Deep Is Your Love, The Bee Gees White Room, Cream Personal Jesus, Depeche Mode I'm A Man, Bo Diddley The Wind Cries Mary, Jimi Hendrix I Can't Explain, The Who Marquee Moon, Television Wonderful World, Sam Cooke Brown Eyed Handsome Man, Chuck Berry Another Brick in the Wall Part 2, Pink Floyd Fake Plastic Trees,Radiohead Hit the Road Jack, Ray Charles Pride (In The Name of Love), U2 Radio Free Europe, R.E.M. Goodbye Yellow Brick Road, Elton John Tell It Like It Is, Aaron Neville Bitter Sweet Symphony, The Verve Whipping Post, The Allman Brothers Band Ticket to Ride, The Beatles Ohio, Crosby, Stills, Nash and Young I Know You Got Soul, Eric B and Rakim Tiny Dancer, Elton John Roxanne, The Police Just My Imagination, The Temptations Baby I Need Your Loving, The Four Tops Band of Gold, Freda Payne O-o-h Child, The Five Stairsteps Summer in the City, The Lovin' Spoonful Can't Help Falling in Love, Elvis Presley Remember (Walkin' in the Sand), The Shangri-Las Thirteen, Big Star (Don't Fear) the Reaper, Blue Oyster Cult Sweet Home Alabama, Lynyrd Skynyrd Enter Sandman, Metallica Kicks, Paul Revere and the Raiders Tonight's the Night, The Shirelles Thank You (Falettinme Be Mice Elf Agin), Sly & the Family Stone C'mon Everybody, Eddie Cochran Visions of Johanna, Bob Dylan We've Only Just Begun, The Carpenters I Believe I Can Fly, R. Kelly In Bloom, Nirvana Sweet Emotion, Aerosmith Crossroads, Cream Monkey Gone to Heaven, Pixies I Feel Love, Donna Summer Ode to Billie Joe, Bobbie Gentry The Girl Can't Help It, Little Richard Young Blood, The Coasters I Can't Help Myself, The Four Tops The Boys of Summer, Don Henley Fuck tha Police, N.W.A. Suite: Judy Blue Eyes, Crosby, Stills and Nash Nuthin' But a 'G' Thang, Dr.